عملیات رجایی و باهنر در محور سر پل ذهاب – قراویز به صورت نیمه گسترده در تاریخ ۱۳۶۰/۰۶/۱۱ به فرماندهی مشترک انجام شد.
این عملیات به منظور تکمیل اهداف عملیات شهید چمران و آزاد سازی کامل شمال کرخه کور به همت سپاه پاسداران، ارتش و گروه جنگهای نامنظم آغاز شد.
پس از عملیات شهید چمران ، نیروهای خودی به منظور تثبیت موقعیت خود ، در پشت خاکریزی که از دشمن در شمال کرخه کور تصرف شده بود . ایجاد موضع نمودند. این خاکریز که به فاصله ۳ کیلومتری از شمال کرخه کور احداث شده بود و به طول ۵ کیلومتر و به موازات این رودخانه امتداد داشت. عامل تعیین کننده ای برای حفظ مواضع تصرف شده در عملیات شهید چمران محسوب می گردید. از سوی دیگر قوای دشمن که به طور پراکنده در شمال و جنوب کرخه کور مستقر بودند ، جهت حفظ و تحکیم مواضع خود در تاریخ ۱۳۶۰/۰۵/۱۷ خاکریزی در شمال این رودخانه به طول ۱۲۰۰ متر به فاصله حدود۳۰۰ متری رودخانه احداث نمودند و با استقرار در پشت آن ، به تقویت استحکاما ت خود مشغول شدند.
شرح عملیات :
پس از عزل بنی صدر از فرماندهی کل قوا و ریاست جمهوری ، سپاه و ارتش با همکاری یکدیگر برای اجرای چند عملیات بزرگ جهت بیرون راندن عراق از خاک ایران آماده می شدند . اما انفجار دفتر نخست وزیری و شهادت رجایی و باهنر (رئیس جمهور و نخست وزیر وقت) موجی از شادی در جبهه دشمن به همراه داشت و فرماندهان جهت جلوگیری از تضعیف روحیه نیروهای ایران مصمم به اتخاذ هرچه سریعتر شیوه تهاجم شدند . در همین راستا دو عملیات به طور همزمان در جنوب سوسنگرد و غرب سرپل ذهاب با نام شهیدان رجایی و باهنر اجرا گردید .
عملیاتی که در جنوب سوسنگرد اجرا شد هرچند محدود بود ، موقعیت استراتژیک خوبی برای نیروهای ایران در جبهه کرخه کور فراهم کرد . اما عملیات غرب سرپل ذهاب با هدف تکمیل اهداف عملیات بازی دراز و همچنین آزادسازی ارتفاعات کوره موش و قراویز در شمالغرب سرپل ذهاب اجرا گردید که با وجود موفقیت اولیه با مقاومت عراق و اجرای پاتک های سنگین حفظ ارتفاعات آزاد شده میسر نگردید .
خلاصه گزارش عملیات:
دستاوردها: این عملیات با آزادسازی منطقهای به وسعت ۱۵ کیلومتر مربع و انهدام ۱۵ تانک، ۱ خودرو، ۱ هلیکوپتر، ۱ موشک انداز کاتیوشا به پایان رسید.
تاریخ عملیات : ۱۱ تا ۱۶ شهریورماه ماه ۱۳۵۹
محل نبرد : غرب سرپل ذهاب
نوع تک : نیمه گسترده
فرماندهی : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نیروهای درگیر : ایران : ۷ گردان پیاده و زرهی
عراق : ۹ گردان پیاده ، زرهی و مکانیزه
هدف عملیات : تصرف ارتفاعات قراویز و کوره موش در شمال دشت ذهاب
تلفات انسانی عراق : ۲۱۳۰ نفر
توضیحات : با وجود شش روز نبرد بی امان در منطقه عملیاتی ، فشار دشمن باعث شد تا نیروهای ایرانی در نهایت به مواضع اولیه عقب نشینی نمایند .این عملیات تنها چند روز بعد از شهادت رجایی و باهنر انجام گردید .
نقشه عملیات: