این عملیات در تاریخ 26 اسفند 1359 با هدف عقب راندن دشمن از شهر و منطقه سوسنگرد انجام شد. این عملیات به منظور انهدام دشمن در غرب سوسنگرد تا روستای احیمر طراحی شد سپاه و بسیج با پشتیبانی ارتش حمله را آغاز كردند. دو ساعت بعد یعنی در ساعت 10 صبح عملیات با موفقیت انجام شد. و رزمندگان كه نمی خواستند در مواضع جدید استقرار یابند به عقب بازگشتند.

آغاز عملیاتهای غیر كلاسیك محدود :
پس از آنكه فرماندهان ایرانی دریافتند كه با جنگهای كلاسیك و شیوه‌های شناخته شده نمی‌توان كاری را از پیش برد ، طرح عملیاتهای چریكی و غیر كلاسیك را به اجرا گذاشتند .
نخستین گام در این راستا ،در 26 اسفند ماه 1359 و پس از دو ماه از آخرین تهاجم ناموفق ایران به قوای عراق برداشته شد .
براساس طرحی به نام «امام مهدی (عج)» كه توسط شهید حسن باقری طراحی شده بود مقرر شد تا برادران سپاه با استعداد 200 حمله‌ور و با سلاحهای معمولی و آر – پی -جی ،‌از چهار محور به نیروهای عراقی در غرب سوسنگرد حمله كنند.
حمله در ساعت 7 و30 دقیقه صبح آغاز شد . دشمن غافلگیر شده و عملیات با سرعت غیر قابل تصوری پیش می رفت .
با انهدام یك گردان تانك و یك گردان مكانیزه دشمن ، نیروهای خودی به پیروزی رسیدند . اما به علت عدم تجربه كافی نیروها در این گونه عملیاتها و فقدان نیروی جایگزین برای تثبیت مواضع آزاد شده ، پس از گذشت یكی دو روز ، عراقیها به مواضع پیشین خود بازگشتند .
با این وجود ، پس از گذشت 6 ماه از جنگ و هجوم همه جانبه ارتش عراق به خاك ایران ، نخستین پیروزی روحیه بخش برای رزمندگان ایرانی به دست آمد . در جریان این عملیات محدود تعدادی 168تن كشته و زخمی و اسیر شدند . همچنین 13 تن از نیروهای عمل كننده سپاه پاسداران به شهادت رسیدند. و این چنین سرآغاز عملیاتهای (‌محدود )غیر كلاسیك جنگ ، با موفقیت به اتمام رسید.
« اسحق عزیزی » طراح این عملیات كه فرمانده گردان بود و بعدها به شهادت رسید ، توانست در حالی كه عراقیها در مجاورت دیوارهای شهر سوسنگرد ، حضور داشتند – با كندن چندین كانال ،‌رزمندگان را از زیر خانه‌های شهر عبور داده و به نقاط مشخصی ، در كنار اردوی دشمن برساند . در عملیات «تپه‌های الله اكبر» كه دو ماه پس از عملیات امام مهدی (عج )انجام شد، همین طرح با پیروزی اجرا گردید .

در اوایل سال 1360 طرح عملیات حضرت مهدی (عج) تهیه شد. بر اساس این طرح می بایست رزمندگان اسلام مركب از تیپ 3 لشگر 92 زرهی ارتش به همراه یك گردان از سپاه پاسداران و یك گردان از گروه جنگهای نا منظم شهید چمران به هدف تصرف و تأمین تپه «الله اكبر» تك نمایند. همچنین تیپ 2 احتیاط نیروی زمینی ارتش در جنوب و تیپ یك آن لشگر به پدافند در مواضع خود در جنوب غربی اهواز ادامه دهند، و نیروهای زرهی پس از یگانهای پیاده وارد عمل شوند.

سرانجام در ساعت 4 بامداد روز 31 اردیبهشت، عملیات آغاز شد. توپخانه رزمندگان اسلام آتش انبوه خود را بر روی مواضع دشمن گشود. غرش توپها در دل شب، شادی رزمندگان اسلام و وحشت فریب خوردگان عراقی را به دنبال داشت. آتش انبوه به مدت 30 دقیقه اجرا شد و سپس با شدتی كمتر ادامه یافت.

پس از اجرای آتش تهیه در ساعت 4 بامداد روز 31 اردیبهشت 1360 رزمندگان اسلام كه تا نزدیكی مواضع دشمن پیشروی كرده بودند، تكبیر گویان به سنگرهای عراقیها هجوم برده و دشمن را غافلگیر كردند.

نبرد رزمندگان اسلام تا ساعت 12 همان روز با شدت تمام ادامه داشت و در آن ساعت یگانها به تحكیم مواضع خود پرداختند تا آمادگی لازم را جهت مقابله با پاتك احتمالی دشمن داشته باشند.

نظر شهید دكتر چمران این بود كه همان روز تپه شهیطیه از وجود دشمن پاك شود اما در ساعات اولیه بعد از ظهر همان روز نیروهای دشمن در زمینهای غرب الله اكبر، آماده پاتك شدند

زمین در غرب ارتفاع الله اكبر به نحوی بود كه پس از یك دشت كوچك، با شیب ملایم از شرق به غرب مرتفع تر می شد و زمین مناطق غربی به مناطق شرقی تسلط داشت. بنابراین اگر تیپ 3 زرهی به صورت جبهه ای از این منطقه عبور می كرد و به سمت غرب پیشروی می نمود بایستی تلفات احتمالی را می پذیرفت كه در آن شرایط چنین امكانی وجود نداشت، اما اگر تپه «شهیطیه» و دامنه جنوبی تپه های «رملی» در شمال منطقه به تصرف نیروهای خودی درمی آمد آنها می توانستند از جناح شمالی، دشمن را تعقیب كنند و تا حوالی آبادی جابر حمدان در 15 كیلومتری غرب الله اكبر پیشروی كنند؛ اما عكس العمل دشمن در تپه شهیطیه مانع از عمل نیروهای اسلام شد و با وجود تصرف و تحكیم تپه الله اكبر تصرف تپه شهیطیه در اولین روز حمله امكان پذیر نشد.

نظر شهید دكتر چمران این بود كه همان روز تپه شهیطیه از وجود دشمن پاك شود. تیپ 3 زرهی لشگر 92 داوطلب شد تا این منطقه را از وجود دشمن پاك كند. اما در ساعات اولیه بعد از ظهر همان روز نیروهای دشمن در زمینهای غرب الله اكبر، آماده پاتك شدند، در چنین شرایطی نگهداری تپه الله اكبر برای رزمندگان اسلام ارزش حیاتی تری از تپه شهیطیه داشت.

در 5 خرداد رزمندگانی از گروه جنگهای نامنظم شهید چمران برای تصرف تپه شهیطیه اعزام شدند. آنها توانستند این مأموریت را با موفقیت به انجام رسانند در نتیجه تپه تصرف شد. پایان این عملیات كه به مدت 6 روز به طول انجامید در روز 5 خرداد ماه 1360 اعلام شد. این عملیات پس از گذشت تقریباً 8 ماه از آغاز جنگ فتح البابی برای رزمندگان اسلام شد و سد دفاعی دشمن را كه روز به روز مستحكمتر می شد شكست. در طی عملیات یاد شده صدها نفر از افراد دشمن به اسارت درآمدند و 280 نفر از آنها كشته و صدها نفر زخمی شدند؛ همچنین تعداد زیادی از تجهیزات و وسایل آنها منهدم شد.

نقش«دایی همت»در عملیات امام مهدی(عج)

یکی از کسانی که در دفاع مقدس نقش‌آفرینی کرد، «فتح الله همتی» معروف به «دایی همت» بود که پل چوبی جاده سوسنگرد ـ بستان را ساخت. این پل 85 متری که بعدها به پل «دایی همت»معروف شد، برای عملیات امام مهدی (عج) خیلی کمک‌مان کرد.
جهاد، جهاد مردمی بود و همه دست به کار شده بودند تا خوب دفاع کنند؛ یکی از کسانی که در دفاع مقدس نقش‌آفرینی کرد، «فتح الله همتی»معروف به «دایی همت» بود که پل چوبی جاده سوسنگرد ـ بستان را ساخت. این پل اولین راه بین رودخانه در جبهه‌های حق علیه باطل بود.

«کاظم پدیدار» از رزمندگان و حماسه‌سازان سوسنگرد نحوه ساخت پل «دایی همت» را روایت می‌کند:

عراقی‌ها در ماه‌های ابتدایی جنگ تحمیلی دور تا دور سوسنگرد، موضع گرفته بودند.

ما پشت رودخانه در پدافند بودیم و عراقی‌ها مقابل ما بودند؛ برای انجام برخی مأموریت‌ها باید با قایق به آن طرف رودخانه می‌رفتیم؛ قبل از اجرای عملیات «امام مهدی(عج)» در اسفند 1359 و حضور گسترده نیروها در منطقه، امکان عبور از رودخانه با قایق وجود نداشت و باید برای جابجایی گسترده نیروها کاری می‌کردیم.

دایی همت از خرم‌آباد به منطقه اعزام شده بود که نجار هم بود، گفت «باید یک پل روی رودخانه بزنیم»؛ عرض رودخانه تقریبا 85 متر بود؛ او برای ساخت پل، سیم بوکسل آورد و از این طرف رودخانه به آن طرف کشید و شروع کرد به ریختن بتن روی زمین تا سیم بوکسل محکم در زمین نگه دارد. آب رودخانه هم زیاد بود و با قایق می‌رفتیم و سیم بوکسل را جابه‌جا می‌کردیم.

هنگامی که دایی همت کار می‌کرد، دشمن بمب و گلوله به طرف ما می‌ریخت؛ هنوز سیم بوکسل کاملاً وصل نشده بود که خمپاره‌ای در اطراف ما به زمین خورد و تعدادی از ما مجروح شدیم؛ یک سرباز هم از ناحیه دستش مجروح شد اما در هر صورت این سیم به دو طرف وصل شد.

برای ساختن پل، تخته‌های سه متری درست کردیم و دایی همت و بچه‌ها این تخته‌ها را با سیم به هم وصل کردند؛ بالاخره این پل 85 متری ساخته شد و برای اینکه روی آب خیلی تکان نخورد، غواص‌هایی داخل رودخانه رفتند و این پل را از پایین با سیم بوکسل به کف رودخانه وصل کردند.

این پل در عملیات‌های متعددی از جمله «امام مهدی(عج)» مورد استفاده قرار گرفت؛ بعدها هم که صدامی‌ها از ما فاصله گرفتند، یک پل خاکی در آنجا ساخته شد.

خلاصه گزارش عملیات :

نام عملیات : امام مهدی (عج)
مدت اجرا : 2 روز
زمان اجرا : 26/12/1359
تلفات دشمن :168
ارگانهای عمل کننده : سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
اهداف عملیات : عقب راندن دشمن از شهر و منطقه سوسنگرد