عملیات عاشورای ۴ در تاریخ ۳۰ مهر ماه ۱۳۶۴با هدف انهدام نیروهای دشمن در منطقه عملیاتی غرب دریاچه اُ مُ النِّعاج در هُورالهویزه انجام شد. عملیات عاشورای ۴ درمنطقه ای بوسعت ۱۱۰کیلومتر مربع به همت دلاورمردان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با موفقیّت به پایان رسید. درعملیات عاشورای ۴ بیش از ۴۰۰تن از افراد دشمن کشته و زخمی شدند و تجهیزات و یگانهای متعددی ازآنها نابود شد.
حماسه مجاهدین عراقی در هور الهویزه:
کار مجاهدین عراقی در جریان عملیات قدس ۵ به آزادسازی بخشی از دریاچه «امالنعاج» عراق در منطقه «هورالهویزه» منتهی شد و سپس عملیات «عاشورای۴» در وسعتی به میزان۱۱۰ کیلومترمربع برای آزادسازی کامل این دریاچه با همان ترکیب نیروهای عمل کننده در عملیات پیشین به اجرا درآمد.
نیروهای تیپ۹ بدر ساعت۲ بامداد۳۰ مهرماه۱۳۶۴ این حمله را آغاز کردند. پناهنده شدن دو تن از نیروهای ارتش عراق و ارائه اطلاعات مناسب پیرامون این منطقه در روند عملیات عاشورای۴ مؤثر واقع شد.
زمان حمله یک روز پیش از میلاد حضرت امام موسیکاظم(ع)بود و به همین مناسبت رمز عملیات»یا موسیالکاظم(ع)» تعیین شد. نیروها در غرب دریاچه به لحاظ استفاده از اصل غافلگیری و پشتیبانی موثر توپخانه، به راحتی به اهداف خود رسیدند و بدین وسیله۱۵ کمین دشمن که از نیروهای «فرسان الهور» به معنی نیروهای اطلاعاتی هور بودند، سقوط کرده و پیشروی تا سقوط کامل دریاچه ادامه یافت.
دشمن پاتک خود را در صبح روز نخست عملیات، آغاز کرد، اما با اتخاذ تدابیر خونسردی و صبر، نیروهای مجاهد عراقی که در میان نیزارها کمین کرده بودند، پس از نزدیک شدن دشمن، به آنها حملهور شده و پاتک آنان را خنثی کردند. پاتک دوم نیز در ساعت۱۴ همان روز با پشتیبانی توپخانه و حمایت هواپیماهای «پی.سی۷.» آغاز شد.
این پاتک نیز به همان صورت نخست پاسخ داده شد و در نتیجه نیروهای بعثی با شماری کشته و زخمی و اسیر و با به جای گذاشتن۸ فروند قایق خود عقب نشستند، اما در این تعقیب و گریز یک فرمانده از مجاهدان عراقی به نام «ابوالخیر» به شهادت رسید.
در روز دوم عملیات، دشمن برای باز پس گرفتن دریاچه امالنعاج ۳ بار متوالی اقدام به پاتک نمود، که در هر سه بار با رعایت اصل استتار و غافلگیری از سوی مجاهدین عراقی و مقاومت آنها رو به رو شدند و با دادن تلفات و خسارات فراوان از معرکه نبرد گریختند.
این عملیات که رسیدن به همه اهداف معین شده را در پی داشت، به آزادسازی ۱۱۰ کیلومتر مربع از منطقه هور الهویزه عراق،۶۴ پایگاه،۷ آبراه در غرب دریاچه و تصرف سه پاسگاه و۳ کمین دشمن و همچنین۲۷ فروند قایق و بلم،۹۹ قبضه سلاح نیمهسنگین،۱۰ قبضه ضد هوایی تک لول کالیب ۵/۱۴میلیمتری و۴ قبضه خمپارهانداز۸۲ و۶۰ میلیمتری و تعداد زیادی دوشکا و آر.پی.جی از دشمن به غنیمت گرفته شد.
در طول این عملیات۲۵ پاسگاه، یک فروند هواپیمای پی.سی۷ و ۱۰۰ فروند قایق و بلم دشمن منهدم گردید.
طی این عملیات تعداد۴۱۶ تن از نیروهای دشمن کشته و زخمی شده یا به اسارت در آمدند.
سال ۶۵- ۱۳۶۴ :
رکودی که از تیرماه سال ۶۱ به دنبال عملیات رمضان بر جبهه خودی سایه افکنده بود و رزمندگان در مقابل دیوار دفاعی عراق متوقف مانده بودند تا اواخر سال ۶۴ نیز ادامه یافت.
در این سال سلسله عملیات محدود و ایذایی تحت عنوان قدس، ظفر و عاشورا انجام گرفت. همچنین در جبهه جنوب (هورالهویزه) در فصل تابستان تحرک زیادی از جانب نیروهای خودی صورت گرفت، امری که هیچ گاه در گذشته به چشم نمی خورد. در کنار اقدامات فوق، کار بر روی فاو نیز در جریان بود.
اواخر سال ۶۴ در میان ناباوری محافل خارجی و کشورهای عربی، خصوصاً شیخ نشین کویت، عملیات بزرگ والفجر هشت (فتح فاو) در اوج غافلگیری ارتش عراق انجام شد. از جمله عوامل مؤثر در غافلگیری عراق شدت فعالیت جبهه خودی در هورالهویزه بود که با توجه به اینکه طی سالهای ۶۲ و۶۳ محور اصلی عملیات نیروهای خودی همین منطقه بود، ذهنیت دشمن را شدیداً متوجه خود نمود. به هر حال شهر فاو در روز سوم عملیات تصرف شد و تثبیت مواضع بیش از ۷۰ روز به طول انجامید. فتح فاو پیامدهای بسیاری دربرداشت. اصلی ترین نتیجه آن بر هم خوردن توازن در صحنه نظامی سیاسی جنگ بود که تشدید جنگ شهرها را در پی داشت. از سوی دیگر در یک توطئه جهانی با شرکت آمریکا، اروپا و کشورهای عربی منطقه، قیمت نفت تا مرز ۵/۵ دلار در بشکه سقوط کرد. در سال ۶۵ فرماندهان نظامی درصدد برآمدند که با دستیابی به یک پیروزی دیگر مانند فاو جنگ را به نقطه روشنی برسانند. از این رو عملیات کربلای ۴ در شلمچه طرح ریزی شد. لیکن آمریکا که پس از فاو به این نتیجه رسیده بود که در صورت تکرار پیروزیهای ایران منافع او به خطر خواهد افتاد، کمکهای اطلاعاتی خود را به عراق شدیداً افزایش داد به گونه ای که هنگام آغاز عملیات کربلای ۴، کاملاً از عملیات مطلع بود و به همین خاطر پس از شب اول عملیات، فرماندهان سپاه ادامه عملیات را مصلحت ندانسته و آن را متوقف کردند. ۱۵ روز پس از عملیات کربلای ۴ طی یک ابتکار عمل بدیع سپاه عملیات کربلای ۵ طرح ریزی کرد و در حالی که عراق خود را برای حمله به فاو آماده می کرد و عملیات سالانه ایران را نیز تمام شده تلقی می نمود، یک بار دیگر غافلگیر شد اما این بار از لحاظ زمان (نه مکان). عملیات کربلای پنج بسیار سخت بود؛ جبهه خودی درصدد آن بود که با رسیدن به کانال زوجی در کنار شهر بصره قرار بگیرد و عراق نیز کوشش می کرد به هر قیمت ممکن از پیشروی ایران جلوگیری کند. بدین معنا که بر خلاف والفجر هشت که عراق زمین را واگذار کرد تا زمان را بدست آورد، تلاش عراق مصروف آن بود که زمین را حفظ کند. به هر تقدیر عملیات کربلای پنج نیز مانند هشت دارای پیامدهای زیادی بود، به گونه ای که سال بعد، سال رقم خوردن سرنوشت جنگ قلمداد گردید.
خلاصه گزارش عملیات :
نام عملیات: عاشورای ۴ (آبی- خاکی)
زمان اجرا: ۳۰/۷/۱۳۶۴
تلفات دشمن:۴۱۶ (کشته، زخمی و اسیر)
رمز عملیات: یا موسی الکاظم(ع)
مکان اجرا: هورالهویزه عراق – محور جنگی جنوب
ارگانهای عملکننده: مجاهدان عراقی – تیپ ۹ لشکر بدر
اهداف عملیات: آزادسازی بخشی از دریاچه ام النعاج عراق